Một quy luật đơn giản của ngữ pháp tiếng Nhật về trợ từ, bạn sẽ cảm thấy không có gì ngạc nhiên với nó, nhưng nếu phát biểu thành một quy luật thế này và hiểu nó thì sẽ giúp bạn tránh những lỗi về ngữ pháp đáng tiếc khi viết sakubun. Đó là “Chỉ một trợ từ を -wo xác định tân ngữ trực tiếp cho một động từ“.

Nói vậy có nghĩa là sao?

Trong tiếng Nhật có một khái niệm gọi là “danh động từ”. Ví dụ như 勉強べんきょう (học), 電話でんわ (điện thoại), 研究けんきゅう (nghiên cứu), 調査ちょうさ (điều tra)…là những từ diễn tả hành động nhưng có thể được sử dụng như một danh từ hoặc động từ.

勉強します。　←　Dùng như một động từ

勉強をします。　←　Dùng như một danh từ

Tôi học.

Các câu trên đều cùng một nghĩa, dù có khác nhau về ngữ pháp nhưng cả hai không hề sai ngữ pháp. Thế nhưng, chính quy luật trợ từ wo chỉ xác định tân ngữ trực tiếp cho một động từ, nên nó sẽ chi phối cách diễn đạt của bạn, vậy nếu bạn muốn nói: “Tôi học tiếng Nhật” thì sẽ sử dụng cách nào trong 2 cái sau:

日本語を勉強します。

日本語を勉強をします。

Tôi học tiếng Nhật.

Từ quy luật đó bạn không thể nào nói bằng cách thứ 2 phải không. Diễn đạt đúng phải là cách thứ 1. Chỉ duy nhất một trợ từ -wo cho động từ -benkyoushimasu mà thôi, bạn buộc phải sử dụng benkyou như một động từ.

Tương tự như vậy, cũng có một lựa chọn khác cho cách diễn đạt trên, miễn sao không vi phạm quy luật kia, đó là bạn vẫn có thể sử dụng -shimasu như một động từ riêng, và benkyo trở thành danh từ bằng cách nói:

日本語の勉強をします。

Tôi học tiếng Nhật.

Trợ từ no tham gia vào để biến toàn bộ bộ phận phía trước wo trở thành một cụm danh từ có nghĩa.

Trong thực tế diễn đạt, bạn sẽ gặp những mệnh đề phức tạp hơn nhưng vẫn phải đảm bảo quy luật trên, ví dụ:

ピアノを勉強した人を知っていますか。

Bạn có biết người học piano không?

Ví dụ trên xuất hiện 2 trợ từ -wo, nhưng không hề sai quy luật, chỉ phức tạp hơn một tí mà thôi. Vì trợ từ wo thứ nhất xác định ピアノ là tân ngữ trực tiếp cho động từ 勉強した, còn trợ từ wo thứ 2 xác định toàn bộ mệnh đề phía trước là tân ngữ trực tiếp cho động từ 知っている.

Mở rộng hơn, nếu một câu có hai động từ giống nhau (hay nói cách khác, một động từ được sử dụng hai lần) thì phải lượt bỏ một cái. Giả sử, một câu tiếng Việt như sau:

Anh ấy học tiếng Hàn, tôi học tiếng Trung.

Như bạn thấy, tiếng Việt đòi hỏi đến 2 động từ “học” để diễn đạt câu trên, vì có 2 tân ngữ trực tiếp cho động từ (tiếng Hàn và tiếng Trung). Nhưng trong tiếng Nhật, bạn có thể diễn đạt chỉ bằng một động từ nhưng với 2 trợ từ -wo.

彼は韓国語かんこくごを、私は中国語ちゅうごくごを、勉強します。

Anh ấy học tiếng Hàn, tôi học tiếng Trung.

Vậy thì quy luật trên có sai không, rõ ràng có hai trợ từ -wo cho một động từ benkyou. Trả lời là không sai. Vì xét về bản chất ở đây có tới 2 động từ “benkyou”, chẳng qua đã được rút gọn thành 1 mà thôi.

Hy vọng bài học này không làm bạn rối 🙂