Suy nghĩ mãi mình cũng không biết cách đặt tiêu đề trường hợp này thế nào cho tổng quát. Đại khái là bạn cần một cách diễn đạt để thu hút sự chú ý của người khác trong khi họ đang làm việc của họ, để bạn hỏi họ một thắc nào đó hay yêu cầu, nhờ họ làm một việc gì đó cho bạn.
Có lẽ bạn sẽ nghĩ ngay đến cách nói:
ちょっと いいですか。
Đây là cách diễn đạt ngắn ngọn nhất (và không sai), nhưng trong một vài trường hợp bạn cần sự lịch sự hơn, nếu biết đó là người lúc nào cũng bận rộn, bạn cảm thấy rất ngại khi xin phép thời gian của người đó dành cho mình, thì có thể nói như sau:
ちょっと お時間を いだたきたいのですが。
Vui lòng cho tôi xin phép chút thời gian của bạn được không.
hoặc là:
今、ご
Bây giờ có tiện không ạ? [tôi muốn nói chuyện với bạn một chút]
Cách nói càng dài thì càng lịch sự. Tuy nhiên, cách nói dài và lịch sự như trên chỉ được áp dụng nếu đó là cấp trên của bạn, còn nếu là người ngang hàng hoặc đồng cấp với bạn (trong công ty chẳng hạn) thì nói như vậy không phù hợp. Thay vào đó, bạn có thể nói một cách ngắn gọn (mà cũng không kém phần lịch sự và không quá sỗ sàng):
Xin lỗi, … [xin phép cắt ngang thời gian người khác]
Xin lỗi, … [xin phép nhờ vả]
Giả sử, trường hợp bạn muốn cắt ngang thời gian thời gian của một người mà bạn chưa từng gặp bao giờ, một người hoàn toàn xa lạ. Bạn nên thêm một chút e ngại của mình vào câu bằng cách nói như là:
少々 お
Cho tôi xin phép hỏi thăm một chút.
Dĩ nhiên văn phong trong cách nói với người lạ cũng khác hẳn, thử đặt trường hơp bạn là họ, một người không quen biết đến cắt ngang thời gian của mình, nếu không khéo đôi khi bạn làm cho họ khó chịu. Không như người Việt mình cứ vô tư. Vậy nên, nếu cảm thấy cần thiết, bạn có thể sử dụng một lời xin lỗi ngay từ đầu, vì đã trở thành điều gì đó cản trở công việc của họ. Bạn cũng có thể nói như là:
お引き止めして 申し訳ありませんでした。
Xin lỗi vì đã làm phiền bạn, …
Và cuối cùng, nếu như bạn cảm thấy tất cả những trường hợp và cách nói trên quá khó khăn với bạn vì bạn chưa quen. Thì ít nhất bạn cũng trang bị cho mình cách nói thông thường nhất, đơn giản nhất, ngắn gọn nhất là:
すみませんが...
Xin lỗi, …
Bạn nên nhớ rằng, có thể nói một cách đơn giản hoặc phức tạp, thông thường hoặc tôn kính, nhưng KHÔNG ĐƯỢC KHÔNG NÓI nếu bạn cắt ngang công việc của họ. Vì như vậy là bất lịch sự. Và kể cả khi việc bạn hỏi thăm cũng nằm trong trách nhiệm của họ, như là bạn gọi một người phục vụ bạn, bạn hỏi đường một cảnh sát, bạn hỏi thăm người hướng dẫn khách sạn…., cũng cần phải mở đầu bằng cách nói như thế. Và nếu đó là người thân quen, thì một câu すみませんが...cũng không phải là không cần thiết.
Vậy đó, dù gì đi nữa, cũng nên biết những điều này vì trong công việc và cuộc sống bạn trước sau gì cũng sử dụng đến rất nhiều. Và qua đây cũng học thêm tính cách của người Nhật, họ rất ngại làm phiền người khác, cho dù là người quen hay người lạ, họ chú trọng vào trách nhiệm của mình một cách hết sức trong khả năng, chỉ khi nào “bí quá” mới dám mở lời nhờ vả người khác. Vậy nên mới sinh ra hàng loạt cách nói như thế. Một tính cách đáng quý nhỉ?